Historisch laag geboortecijfer in België en de impact van onze datingcultuur

De gegevens tonen dat het aantal geboortes in België al jaren op rij historisch laag blijft, in 2024 werden amper 108.150 baby’s geboren, het laagste sinds 1942, goed voor een daling van 1.9 procent ten opzichte van het jaar ervoor. De vruchtbaarheidsgraad bleef steken op 1,44 kinderen per vrouw.

Volgens de nieuwe cijfers van Statbel (publicatie 5 november) zakt het geboortecijfer in België daarmee opnieuw tot een dieptepunt. De trend van dalende vruchtbaarheid zet zich onverminderd voort: steeds minder vrouwen krijgen kinderen, en wie dat nog doet, wacht langer dan ooit om eraan te beginnen.

“Jongeren willen wél een gezin, maar verliezen tijd in een eindeloze swipe-cultuur en starten daardoor veel later met stabiele relaties,” zegt Annemieke Dubois, high-end matchmaker en oprichter van relatiebureau Jade & Jules.

“We hebben tegenwoordig veel meer opties, een gezin is daar één van, maar zeker niet meer de enige, noch de dominante”, vult Vanessa Muyldermans, relatietherapeut en seksuoloog, haar aan.

Liefde en kindjes worden uitgesteld

De cijfers verrassen niet. Waar vorige generaties kinderen kregen rond hun late twintiger jaren, zien we nu dat de eerste stabiele relatie vaak pas rond 35 jaar ontstaat.

Matchmaker en Single Coach Annemieke Dubois ziet het dagelijks in haar praktijk: “Veel dertigers zijn relationeel moe. Ze hebben jaren gedate zonder een echte duurzame relatie. Tegen de tijd dat ze een partner gevonden hebben en klaar zijn voor een gezin, is de biologische klok soms meedogenloos.”

“Het datinglandschap is veel uitgebreider, maar daardoor ook ingewikkelder geworden denk ik”, aldus Muyldermans. “Daar waar we vroeger rond onze kerktoren daten en naar de kermis en de plaatselijke Chirofuif gingen, is de wereld nu letterlijk opengegaan. Er zijn geen grenzen meer. Dat is allemaal heel interessant en biedt zeer veel mogelijkheden, maar die ‘the sky is the limit-vibe’ brengt ook een andere kant met zich mee: alles gaat razendsnel, mensen ervaren keuzestress en we zien meer vluchtigheid in deze contacten.Daarnaast zijn er ook veel meer kansen en mogelijkheden op andere vlakken. Velen studeren veel langer. Meisjes, maar ook jongens (dankzij zeer mooie systemen zoals studiebeurzen, uitwisselingsprogramma’s etc) en willen daarna eerst carrière maken en/of ‘genieten van het volwassen leven’; en reizen bvb.” vult Vanessa aan.

Menselijke en maatschappelijke evolutie

We zien vandaag een duidelijke maatschappelijke verschuiving. Waar het vroeger bijna vanzelfsprekend was dat je in je twintiger jaren een partner vond, trouwde en daarna een gezin stichtte, ligt dat nu helemaal anders.

Vroeger was dat het pad, de norm, de verwachting. Weinigen weken ervan af, en wie dat wél deed, moest flink wat lef hebben. Want je ging niet alleen tegen de stroom in, maar ook tegen familie, sociale druk en maatschappelijke oordelen.

Vandaag is dat anders. Mensen hébben meer opties, en ze voelen dat ook zo. Jongeren denken bewuster na over wat ze écht willen zowel relationeel, seksueel als emotioneel. Ze voelen beter aan welke relatievorm bij hen past, en of daar wel of niet een gezinswens aan gekoppeld is.

Meer spreiding van keuzes

Kinderwens; Wil ik dit of wil ik dit niet? En als ik het wíl, hóe wil ik het dan? Onder welke vorm? Want er is al lang meer dan het klassieke beeld van mama en papa die samenwonen met hun biologische kinderen. Er bestaan vandaag zóveel relatie- en gezinsvormen.

Jongeren staan daar bewuster bij stil merken Annemieke en Vanessa in de praktijk. Ze denken na over wat écht bij hen past. Tegelijk leven we in een tijd van sterke individualisering: mensen durven meer hun eigen pad volgen, hun eigen goesting doen. En onze samenleving kijkt daar steeds milder naar, er is meer begrip en meer aanvaarding.

Daardoor durven ook steeds meer mensen voor die alternatieve relatievormen kiezen. En zo draait het cirkeltje verder: meer diversiteit, meer spreiding van keuzes en minder één enkele dominante vorm die alles bepaalt.

De moederrol krijg een andere plek

Ook de moederrol is vandaag niet langer de vanzelfsprekende of dominante rol van de vrouw. Zij hééft keuzes. Ze kán moeder worden, maar ze mág er evengoed voor kiezen dat niet te doen, zonder zich daardoor ‘minder vrouw’ te voelen. Steeds meer vrouwen durven die keuze bewust te maken.

Velen onder hen willen het moederschap ook graag combineren met een carrière, met ambities, met een leven dat breder is dan alleen zorgen voor gezin en kinderen. Dat leidt er vaak toe dat vrouwen bewust kiezen voor minder kinderen ( één, soms twee) omdat ze voelen dat dit beter past bij het leven dat ze willen leiden.

De samenleving kijkt intussen niet langer neer op vrouwen zonder kinderen. Er wordt niet meer automatisch aangenomen dat er ‘iets niet gelukt’ is of dat er een onvervulde kinderwens schuilgaat. Waar men vroeger nog fluisterde dat het “jammer” was of dat het hen “niet gegund” was, is er vandaag meer begrip voor het feit dat ook dit een volwaardige, vrije keuze kan zijn.

Key Facts

• Aantal geboortes 2024: 108.150 (daling van 1.9 % t.o.v. het jaar ervoor)
• Vruchtbaarheidsgraad: 1,44 kinderen per vrouw in 2024
• Trend: sinds 2020 elk jaar een daling

Hoofdredenen

1. Uitstel van gezinsvorming (langer studeren, meer genieten, later trouwen, later samenwonen uit angst voor mislukking of verlies van vrijheid)
2. Digitale datingcultuur (vrijblijvende relaties, minder stabiliteit vertraagt hechting)
3. Woon- en economische onzekerheid (een kind voelt voor vele als financiële luxe)
4. Bewuste kinderloosheid (steeds meer vrouwen kiezen bewust voor autonomie, carrière, reizen en persoonlijk groei)

Grafiek

Geboortecijfers & vruchtbaarheid

Contact & meer info

📞 Vanessa Muyldermans — 0497 87 74 31
📞 Annemieke Dubois — 0479 98 14 56

Vanessa Muyldermans
Relatietherapeut en klinisch seksuoloog, auteur van Ziek van Liefde (Borgerhoff & Lamberigts)
📲 @vanessamuyldermans | 🌐 vanessamuyldermans.be

Annemieke Dubois
Founder, Personal Matchmaker van exclusief datingbureau Jade & Jules, auteur van RQ – Verhoog je Relationele Intelligentie voor Singles (Borgerhoff & Lamberigts) 🌐 www.jade-jules.com