Annemieke Dubois (46) werkt al 25 jaar als headhunter en matchmaker. Ze runt haar eigen matchmakingkantoor Jade & Jules, waar ze op een unieke manier singles matcht met de juiste partner en vatte al die jaren van expertise samen in een boeiend boek, ‘RQ voor singles, verhoog je relationele intelligentie’. De term IQ of de mate van intellectuele intelligentie kennen we allemaal, met RQ verwijst Dubois echter naar ‘relationele intelligentie’, de hoogste vorm van emotionele intelligentie en de vaardigheid die we nodig hebben om een relatie duurzaam op te bouwen en te onderhouden. Vreemd, aldus Annemieke Dubois, dat we daarover op school niets leren, want dat zou ons in staat stellen relationeel intelligenter in het leven te staan en gezondere relaties te hebben.

Het goede nieuws is dat je die vaardigheden kunt leren. Hoe je dat doet legt Dubois uit in haar diepgravende en goed onderbouwde boek, maar het start met zelfkennis en zelfreflectie, zelfvertrouwen hebben en vertrouwensrelaties ontwikkelen, grenzen kunnen stellen, keuzes kunnen verwoorden en beslissingen kunnen en durven nemen. Werk je daar aan, dan kan je je liefdesgeluk enorm verhogen en de juiste mensen in je leven betrekken, ook relationeel. In die zin is Dubois’ boek ook een doe-boek, want ze beperkt zich niet tot een theoretische omkadering maar reikt tegelijk concrete en praktische manieren en oefeningen aan om je die vaardigheden eigen te maken. ‘Het is een goed moment om daar aan te werken’, zegt Annemieke Dubois. ‘De corona-crisis was zwaar maar had ook positieve gevolgen, namelijk het besef dat we beter gebaat zijn bij duurzaamheid, niet enkel maatschappelijk, ook relationeel. Het heeft ons opnieuw doen beseffen hoe belangrijk vrienden, familie en partners zijn en dat we niet gebaat zijn bij de vluchtigheid die voorheen onze samenleving zo stuurde.’

Is zelfkennis de meest elementaire sleutel tot het opbouwen van RQ?

Annemieke Dubois: Het is de basis, omdat we er enerzijds veelal te weinig bij stilstaan wie wij als partner zijn en anderzijds wat we van een partner, en dus een relatie, verwachten. We willen dat de liefde ons overkomt, blikken die elkaar kruisen, de bliksem die inslaat, de magische chemie tussen twee mensen, maar doorgaans werkt het niet zo en als er al sprake is van liefde op het eerste gezicht, is dat veelal iets tijdelijks. Waarna de zoveelste ontgoocheling volgt. Om dat te vermijden doen we er beter aan onszelf eerst emotioneel en relationeel in kaart te brengen, want we willen wel zielsveel van iemand houden en zelf ook die unieke liefde krijgen, maar weten we hoe we daar mee omgaan en welke richting we daar mee uitwillen? Ben je daar wel klaar voor? Ben je je bewust van wat je in een partner zoekt, ben je je bewust van je eigen gedrag als partner en welke perceptie anderen van je hebben? Het is belangrijk daar een antwoord op te vinden, want binnen een relatie brengt elk van de partners zijn eigen bagage mee en die zal van invloed zijn op de relationele dynamiek. Je kunt dan bv wel vallen voor bad boys, omdat je dat vereenzelvigt met mannelijkheid, maar houd je er dan ook rekening mee dat dit kan leiden tot een destructieve relatie? Via de richtlijnen en tests in mijn boek kan je jezelf op dat vlak in kaart brengen. Dat geldt zeker voor mensen die al een jarenlange relatie achter de rug hebben, want zoeken die een nieuwe partner, dan gaan ze veelal uit van een verkeerd eigen profiel. Ze vertrekken van de persoon die ze voor die lange relatie waren terwijl ze met de jaren een heel ander profiel hebben ontwikkeld, zowel kwa persoonlijkheid als op vlak van ambities, verwachtingen, liefde en seksualiteit. Dikwijls spelen dan zaken als bindings- en verlatingsangst en seksuele onzekerheid. Dat laatste is een probleem geworden omdat, onder invloed van een samenleving die steeds meer de nadruk legt op het puur lichamelijke aspect van seksualiteit en op fysieke prestatie, men in steeds mindere mate seks in verband brengt met het samen beleven van intimiteit. Daardoor is een verkeerd beeld ontstaan van wat menselijke seksualiteit is.

Monogamie wordt steeds meer in vraag gesteld. Terecht?

Daarop kan je noch een goed, noch een slecht antwoord geven. Hoe natuurlijk is monogamie? Ik ga er van uit dat mensen streven naar een relatie met iemand die ze onvoorwaardelijk graag zien en die op dezelfde manier van hen houdt. Daarbij houdt men zelden rekening met het feit dat het leven constant in beweging is en iedereen voortdurend evolueert. Doe je dat samen, des te beter, maar in veel gevallen denk men daar niet bij na en gebeurt het dat mensen wat men dan noemt ‘uit elkaar groeien’. Met wellicht een breuk tot gevolg, want dat kan nu makkelijker dan vroeger. Niet dat ik de situatie van vroeger wil idealiseren, vrouwen bleven dikwijls in een huwelijk omdat ze financieel afhankelijk waren van de man, anderzijds stel ik wel vast dat we tegenwoordig wel heel hoge normen stellen aan de liefde. De huidige generatie is financieel onafhankelijker, maar onder druk van sociale en andere media zoekt men wel ‘het grote geluk’, streeft men wel de hoogste toppen na zowel op professioneel als relationeel vlak. Beantwoordt de realiteit daar niet aan, dan laat men alles vallen en begint men een nieuwe zoektocht naar dat ‘ultieme geluk’. Ook relationeel. Tevergeefs, wellicht, want de perfecte man of vrouw bestaat niet en in die vruchteloze zoektocht naar het grote geluk, kan je jezelf hopeloos verliezen. Wellicht zijn we niet voorbestemd om ons te beperken tot èèn partner, zeker niet nu we allemaal langer leven, maar is er sprake van een soort natuurlijke seriële monogamie. Ik merk dat steeds meer mensen op latere leeftijd, ook na de vijftig en zestig, een dikwijls jarenlange relatie achter zich laten en een nieuwe liefde zoeken, maar ook op die leeftijd doe je er best aan eerst stil te staan bij je RQ. Of je voordeel te doen met mijn boek en daar aan te werken.

Jouw methode werkt zowel voor vrouwen als mannen, stel je. Maar staan mannen en vrouwen niet anders in een relatie?

Wel wat aanvankelijke verwachtingen betreft. Vrouwen hebben een waaier aan vereisten waaraan een man volgens hen moet voldoen, mannen verwachten van vrouwen, hoe cliché dat ook mag klinken, in de eerste plaats vrouwelijkheid. Maar eerste vereisten of impulsieve verwachtingen zijn iets anders dan behoeften, en die zijn bij zowel mannen als vrouwen die op zoek zijn naar een echt duurzame relatie, dezelfde, namelijk wederzijds vertrouwen en oprechtheid, genegenheid, authentieke intimiteit enz. Het is weliswaar toch zo dat mannen het moeilijk hebben met de nieuwe ‘sterke’ vrouw en wat dat betekent voor hun plaats in de wereld. Wordt zogezegd ouderwetse hoffelijkheid nog op prijs gesteld? Hoor je op een eerste date als man te betalen voor een drankje of een etentje? Dat soort vragen krijg ik geregeld.

Voor vrouwen boven de vijftig ligt het weliswaar een stuk moeilijker, stel je.

Dat ligt aan de bevolkingsstructuur. Er zijn in ons land 5.844.000 vrouwen tegenover 5.600.000 mannen. Bovendien hebben vrouwen een hogere levensverwachting – 83 – dan mannen – 78. De vijver voor vrouwen op latere leeftijd is dus aanzienlijk kleiner en dat maakt contact met een serieuze man een stuk moeilijker. Komt daar nog bij dat mannen op latere leeftijd nog toegang hebben tot meer leeftijdscategorieën, zeker als ze een zekere status hebben. Mannelijke vijftigplussers kunnen gerust nog iemand vinden van 40 of zelfs jonger. Voor vrouwen is dat minder evident. Vrouwelijke vijftigplussers hebben daarom soms het gevoel onzichtbaar te zijn geworden en zijn daardoor des te kwetsbaarder. Vandaar het belang voor die vrouwen om zich niet te beperken tot hun veelal kleine vriendenkring maar op stap te gaan, dingen te ondernemen, te reizen, cursussen te volgen enz. Niet alle oudere mannen hebben immers een jongere potentiële partner op het oog, want dat brengt specifieke problemen met zich mee, bijvoorbeeld de eventuele kinderwens van die jongere partner. Er zijn dus echt wel mannen die een duurzame relatie willen uitbouwen met iemand van hun leeftijd.

Je mag dan wel werken aan je RQ, maar heeft dat zin als de partner die je op het oog hebt, zich daar niet bewust van is?

Het werkt uiteraard in de twee richtingen en belangrijk om weten is ook dat het RQ geen statisch gegeven is, maar voortdurend onderhevig is aan een groeiproces dat je moet onderhouden. Heb je jezelf op basis van mijn methodiek in kaart gebracht en ben je je goed bewust van je emoties, je angsten, je verwachtingen en wat je zelf in een relatie kunt betekenen, dan moet je dat nog reguleren, keuzes maken en daar vooral ook over communiceren. We leven in een maakbare samenleving, een maatschappij gebaseerd op kant en klare goederen en diensten, en in diezelfde lijn gaan we ervan uit dat een eventuele partner van meetaf aan perfect moet zijn. Dat is natuurlijk niet zo, net zo min als jij perfect bent. Daar moet worden aan gewerkt, door beide partijen, en je moet elkaar ook de tijd gunnen om daarin te rijpen en naar elkaar toe te groeien. Nog eens: communicatie is daarbij het sleutelwoord. Maar als je echt een duurzame relatie wilt en er voor gaat, dan kan je er enkel gelukkiger door worden. Zowel mannen als vrouwen. En op elke leeftijd.

Tekst: Dominique Trachet voor Primo Magazine

Info

‘RQ voor singles, verhoog je relationele intelligentie’, Annemieke Dubois, Uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts. Winkelprijs: € 22,99